Gisterenavond werd in het federaal parlement de beleidsverklaring goedgekeurd. Er werd daarbij beslist om 92 miljoen euro uit te trekken voor de inrichting van 15 detentiehuizen deze legislatuur. Dit zijn huizen waar twintig tot zestig kortgestrafte gedetineerden begeleiding op maat krijgen. Het eerste zal zijn deuren openen in Kortrijk.
Vanaf 1 december voeren we alle straffen uit
De meeste straffen tot en met 3 jaar worden momenteel automatisch omgezet in elektronisch toezicht en straffen tot en met 6 maanden worden zelfs helemaal niet uitgevoerd.
Het zorgt voor een klimaat van straffeloosheid waarbij een beginnende straatcrimineel veroordeling na veroordeling zorgeloos kan opstapelen en pas effectief gestraft wordt wanneer hij promoveert tot zware crimineel. Paradoxaal genoeg leidt dit net tot een inflatie van de strafmaat waarbij rechters straffen uitspreken die hoger zijn dan 3 jaar om ervoor te zorgen dat ze effectief worden uitgevoerd. Wat nefast is voor de overbevolking in de gevangenissen.
Dat in ons rechtssysteem zo vaak geen gevolg wordt gegeven aan uitspraken van onze eigen rechters, is een zwaktebod van justitie. Daar wil de federale regering verandering in brengen. Vanaf 1 december 2021 worden alle straffen uitgevoerd. Hiervoor is extra capaciteit nodig.
Een detentiehuis is geen gevangenis
De federale regering wil investeren in detentiehuizen. Het gaat uiteraard om gesloten instellingen waar je niet zomaar binnen of buiten kunt lopen en waar op kleinere schaal (20 à 60 personen) mensen die veroordeeld zijn tot een korte gevangenisstraf van maximum 3 jaar – en dus een laag veiligheidsrisico hebben – hun straf uitzitten en individueel begeleid worden. Gedetineerden die zich misdragen in een detentiehuis vliegen naar de gevangenis. Veroordeelden voor zedenfeiten en terreurmisdrijven komen nooit in aanmerking voor plaatsing in een detentiehuis.
Detentiehuizen werken in de strijd tegen recidive. We zien dat gedetineerden die uitstromen uit kleinschalige detentie minder hervallen. Dit blijkt uit ervaringen in Scandinavië.
Detentiehuizen zijn qua aanpak vergelijkbaar met transitiehuizen. Zo’n transitiehuis bestaat nu al in Mechelen. Dat is een instelling waar gedetineerden in de laatste fase van hun straf door een team van coaches worden begeleid. Na twee jaar ervaring zien we dat kleinschalige detentie werkt zonder overlast voor de buurt. Gedetineerden zetten er zich in ten dienste van de samenleving. Zo stonden ze in voor het onderhoud van de tuin van het aanpalende woonzorgcentrum.
Detentiehuizen onderscheiden zich verder van een gevangenis doordat gedetineerden intensief worden begeleid. In Kortrijk gaan we met lokale partners zoals de stad, het OCMW, de buurt en de onderwijsinstellingen in overleg om intensief samen te werken. Er worden projecten uitgewerkt waarbij gedetineerden bijvoorbeeld gemeenschapsdienst voor de stad kunnen uitvoeren.
Via een detentiehuis worden gedetineerden begeleid naar een job nog voor ze vrijkomen. Op die manier kunnen ze hun leven weer op de rails te krijgen. Bovendien zijn er heel wat bedrijven in de buurt die hun vacatures niet ingevuld krijgen en die we in contact gaan brengen met het detentiehuis.
Voormalig woonzorgcentrum Lichtendal
De komende jaren wil Justitie 15 detentiehuizen openen. Daarvoor is gisteren een budget van 92 miljoen euro vastgelegd.
Dankzij een goede samenwerking met de Regie der Gebouwen en het Kortrijkse stadsbestuur komt het eerste detentiehuis in Kortrijk op de site van het voormalig woonzorgcentrum Lichtendal. Dit gebouw is kleinschalig, instapklaar, goed bereikbaar en beschikbaar voor 5 jaar. Er kan bovendien worden samengewerkt met de nabijgelegen onderwijsinstellingen in het kader van de sociale opleidingen.
Er wordt op 28 oktober een buurtvergadering georganiseerd om het concept toe te lichten. Het detentiehuis opent zijn deuren na nieuwjaar.
Vincent Van Quickenborne, vice-eersteminister en minister van Justitie: “In het parlement bestaat grote eensgezindheid over het concept van detentiehuizen. Het is goed dat Kortrijk het voortouw neemt in de strijd tegen straffeloosheid. Daar waar kortgestraften nu vaak vrij op straat rondlopen, zullen we voortaan elke straf kunnen uitvoeren.”
Ruth Vandenberghe, burgemeester stad Kortrijk: “Te vaak worden kleine straffen niet uitgevoerd of thuis uitgezeten met een enkelband en leert men eigenlijk niets. Detentiehuizen zorgen voor een betere begeleiding en lagere terugval. Het spreekt voor zich dat dit uitgebreid zal toegelicht worden aan de Kortrijkzanen en in het bijzonder aan de buurt.”
Perscontact
Edward Landtsheere
Woordvoerder
+32 479 44 93 29