In de strijd tegen georganiseerde internationale drugshandel heeft minister van Justitie en Noordzee Paul Van Tigchelt een overeenkomst gesloten met de UNODC, dat internationaal voor de Verenigde Naties de strijd tegen de georganiseerde drugshandel coördineert. Hiervoor wordt 250.000 euro vrijgemaakt. Doel is om efficiënter informatie te kunnen uitwisselen met de bronlanden. Met name over verdachte schepen, ladingen en onregelmatigheden aan boord van schepen en in de havens. Vorig jaar werd daarvoor al een samenwerkingsakkoord gesloten met Costa Rica en Panama. Minister Van Tigchelt had gisteren een onderhoud met de Colombiaanse ambassadeur en ook met Colombia zal de samenwerking worden opgestart.
Als toonaangevende mondiale instantie in de strijd tegen drugs- en mensenhandel, corruptie en georganiseerde misdaad, vervult het United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) een cruciale rol in de strijd tegen de georganiseerde misdaad.
De Zuid-Amerikaanse landen zijn de vertrekpunten voor internationale cocaïnetransporten. Zo nam UNODC in 2023 zo’n 250 ton cocaïne in de bronhavens in beslag. Meer dan 80 ton wordt gerapporteerd in Colombia en Ecuador.
Verbeterde samenwerking met Colombia in de strijd tegen internationale drugshandel
Zowel België als de bronlanden erkennen het gemeenschappelijk belang van het bestrijden van criminele activiteiten zoals drugshandel via maritiem transport.
Vorig jaar heeft de minister van Justitie en Noordzee al een samenwerkingsakkoord gesloten met Costa Rica en Panama. Gisteren had minister Van Tigchelt een onderhoud met de Colombiaanse ambassadeur Jorge Rojas Rodriguez. Dit heeft geresulteerd in concrete toezeggingen voor een uitbreiding van de samenwerking.
De samenwerking met elk bronland omvat een gestructureerde informatie-uitwisseling tussen de scheepvaartautoriteiten van beide landen.
Port Control Units
Eind 2023 heeft minister Van Tigchelt via de dienst DG Scheepvaart van FOD Mobiliteit en Vervoer 250.000 euro vrijgemaakt uit het Fonds maritieme en mariene handhaving om de samenwerking op te starten met UNODC.
Bedoeling is om via het beveiligd ISPS-platform efficiënt informatie uit te wisselen tussen België en de bronlanden over verdachte handelingen op en rond schepen, aanwezigheid van onbevoegden, dubieuze ladingen en risicovolle containers. Informatie die ertoe moet leiden dat de autoriteiten de drugs sneller en gerichter kunnen opsporen. In België worden de douane, politie en de Port of Antwerp-Bruges hierbij ingeschakeld.
De UNODC biedt niet alleen training en technische ondersteuning aan autoriteiten en experts van verschillende landen, maar brengt ze ook samen in gespecialiseerde Port Control Units, waardoor kennisdeling en samenwerking worden bevorderd. In maart ontvingen de Belgische autoriteiten een Colombiaanse delegatie voor een vijfdaags bezoek.
Zo maakten de Colombianen kennis met PortWatch, het nieuw meldpunt voor verdachte zaken in alle Belgische havens dat sinds begin maart actief is en ook zal uitgebreid worden naar zeevarenden. Colombia steunt daarnaast actief onze vraag om de ISPS-code (de Internationale Code voor de Beveiliging van Schepen en Havenfaciliteiten) op internationaal niveau aan te scherpen.
Ook de Belgische autoriteiten hebben baat bij een dergelijk geïntensifieerde samenwerking. Vaak worden drugs onderweg via kleine bootjes aan boord gebracht. Door de scanbeelden uit te wisselen kunnen verschillen gedetecteerd worden en risicocontainers geïdentificeerd en gecontroleerd worden. Colombia maakt zich bovendien sterk dat alle containers voor export gescand worden. Om bijvoorbeeld vanuit de haven van Turbo naar het zeeschip te gaan, moeten ze echter nog een tocht van 14 km over een kanaal afleggen. De containers worden verzegeld bij vertrek, maar onderweg worden deze zegels vaak gemanipuleerd.
Daarnaast heeft Colombia een targettingcenter waarin alle informatie verzameld wordt. Wanneer drugs gevonden worden, starten ze een onderzoek naar de bedrijven erachter. Deze informatie kan, net omdat ze gecentraliseerd is, ook vrij makkelijk gedeeld worden met onze diensten. Op onze Noordzee doen wij dit op vandaag al met het Maritiem Informatiekruispunt in Zeebrugge, maar ook op land kan dit nuttig zijn.
Tot slot is Colombia ook vragende partij om een uitleveringsverdrag te sluiten met België en bij uitbreiding andere EU-landen, zodat criminelen niet langer straffeloos vanuit de EU de drugstrafiek in Colombia kunnen aansturen.
Indien het project met de Port Control Unit positief geëvalueerd wordt, zal dit volgend jaar worden uitgebreid naar Peru en Ecuador.
Paul Van Tigchelt, minister van Justitie en Noordzee: “UNODC is al sinds decennia het VN-orgaan dat lidstaten bijstaat in de strijd tegen drugs, georganiseerde misdaad en corruptie. Dankzij de hulp van landgenoot Bob Van den Berghe van het UNODC, met wie ik in het verleden vaak samenwerkte, is deze samenwerking met UNODC vlot tot stand kunnen komen. We gaan nu veel meer informatie over verdachte schepen, handelingen, ladingen en criminele werkwijzen met elkaar delen, zodat we de pakkans kunnen vergroten. Als we de beveiliging van de havens in Latijns-Amerika kunnen versterken en hetzelfde kunnen doen hier in Antwerpen met schepen die uit Colombia, Costa Rica en Panama komen, zullen alle landen hiervan profiteren.”