De strijd tegen intrafamiliaal geweld: extra criminologen in dienst bij de parketten

De politie registreert jaarlijks gemiddeld 50.000 feiten van intrafamiliaal geweld (IFG) waaronder bedreigingen, fysieke en verbale agressie, psychologische terreur, verwaarlozing en zedenfeiten tegen meer- en minderjarige gezinsleden. Duizenden ernstige feiten blijven echter achter de gevels verborgen. Vice-eersteminister en minister van Justitie Vincent Van Quickenborne koos er vorig jaar, bij de toekenning van de extra budgetten voor justitie, resoluut voor om de strijd tegen intrafamiliaal geweld op te voeren. Er werd beslist om de parketten te versterken met 15 criminologen, specifiek voor dossiers van intrafamiliaal geweld. Zij staan in nauw contact met alle partners, volgen problematische situaties op, rapporteren erover en staan de magistraten met raad en daad bij. Na iets meer dan een jaar zijn nagenoeg al deze criminologen aangeworven.

Huiselijk geweld komt voor in alle sociale klassen en binnen elke bevolkingsgroep, meestal ten aanzien van vrouwen en minderjarigen. Wereldwijd vormt het voor vrouwen tussen de 15 en 44 jaar een groter gezondheidsrisico dan verkeersongevallen of kanker. Volgens onderzoek wordt ook in België jaarlijks 1 op 7 vrouwen het slachtoffer van geweld door partners of ex-partners. Dit gaat zowel om verbale agressie, bedreiging, intimidatie, slagen en verwondingen maar eveneens seksueel geweld en opsluiting. Tijdens de coronacrisis steeg het aantal gevallen van partnergeweld sterk en kreeg de hulplijn 1712 dubbel zo veel oproepen.

Gemiddeld pas aangifte na 35 feiten

Ook kinderen worden veelvuldig blootgesteld aan huiselijk geweld. Enerzijds worden ze als getuige psychologisch en emotioneel getroffen omdat hun ouders betrokken zijn, met kans op ernstige trauma’s. Anderzijds zijn kinderen ook vaak rechtstreeks slachtoffer. In 2020 werden 9.311 verschillende minderjarigen gemeld bij een Vertrouwenscentrum Kindermishandeling in ons land, een stijging van 4,4% ten opzichte van een jaar eerder. Dit gaat om mishandeling en seksueel geweld maar ook om verontrustende thuissituaties door verwaarlozing op lichamelijk of emotioneel vlak.

De politie registreert jaarlijks zo’n 50.000 feiten van intrafamiliaal geweld. Deze cijfers zijn verontrustend en bovendien ligt het werkelijke aantal vele malen hoger. Veel vormen van intrafamiliaal geweld blijven immers verborgen achter de gevels. Zo zetten slachtoffers gemiddeld pas na 35 gepleegde feiten van partnergeweld de stap om aangifte te doen en om hulp te zoeken. Daarom maakte minister van Justitie Vincent Van Quickenborne vanaf het begin van de legislatuur een speerpunt van de voorkoming, bestrijding en bestraffing van intrafamiliaal geweld. Dit gaat hand in hand met meer aangiftebereidheid bij slachtoffers.

15 extra criminologen

Naast onder meer de gefaseerde uitrol van de mobiele stalkingalarmen om tussen te komen bij levensbedreigende situaties werd ook versterking op vlak van de parketten voorzien. In juni vorig jaar, bij de toekenning van de extra budgetten voor justitie, kondigde minister Van Quickenborne aan om 15 extra criminologen aan te werven bij de parketten. Dit komt neer op één per parket. Intussen zijn bij de parketten alle criminologen benoemd en aangeworven, met uitzondering van één parket waar de aanwervingsprocedure nog niet volledig afgerond is. De komst van de criminologen is een verrijking voor de parketten. De criminologen hebben immers een belangrijke verbindingsfunctie met politie, Family Justice Centers, Zorgcentra na Seksueel Geweld, hulpverleners en maatschappelijk assistenten.

Andere kijk op de zaak

De informatiedoorstroming wordt op die manier verbeterd en dit stelt de parketten in staat om gevaarsituaties vroeger te identificeren, dossiers op maat op te volgen en recidive snel op te sporen. Dit kan bijvoorbeeld gaan om het onderzoeken van de thuissituatie van minderjarigen wanneer een inwonende meerderjarige feiten heeft gepleegd, het in contact brengen van minderjarigen met gespecialiseerde hulpverlening, extra inlichtingen vragen bij andere nuttige instanties tijdens onderzoeken of bij het naleven van voorwaarden, uitvoeren van risicotaxatie, maatregelen voorstellen waar geen onmiddellijke vervolging mogelijk is en veel meer.

Dankzij de inzet van de criminologen is meer mankracht en expertise voorhanden om intrafamiliaal geweld beter, adequater en sneller aan te pakken. Daarnaast wordt diversiteit van profielen bij de parketten steeds belangrijker in een snel veranderende maatschappij. De criminologen zijn niet louter juridisch geschoold en hebben uit hun ervaring en opleiding ook een andere kijk op de zaak, wat de magistraten kan ondersteunen bij hun beslissingen. 

Vincent Van Quickenborne, vice-eersteminister en minister van Justitie: “Dat er jaarlijks 50.000 feiten van intrafamiliaal geweld worden geregistreerd, is zeer verontrustend. Bovendien gaat een slachtoffer gemiddeld pas na 35 feiten aangifte doen. Op dat moment is een slachtoffer mogelijk al 35 keer bedreigd, bont en blauw geslagen of verkracht. Daarom zetten we fors in op een betere aanpak van intrafamiliaal geweld. De inzet van deze gespecialiseerde criminologen moet voor meer expertise bij de parketten zorgen, zodat ernstige situaties sneller worden opgespoord, op maat opgevolgd en slachtoffers beter beschermd.”

Perscontact:

Maxim Laporte

Woordvoerder

maxim@teamjustitie.be

+32 474 77 70 30