Van 3 naar 10 gevangenissen met professionele drughulpverlening
Volksgezondheid strijdt samen met Justitie tegen druggebruik in de gevangenissen. Het aantal gevangenissen met professionele drugsbehandelingsprogramma’s wordt uitgebreid van 3 naar 10. Ter ondersteuning werft Volksgezondheid nog eens 14 klinische psychologen of orthopedagogen aan om geestelijke gezondheidszorg te voorzien, met bijzondere aandacht voor de verslavingsproblematiek. Deze vacatures werden recent opengesteld.
Het is geen geheim dat drugs een probleem vormt in de gevangenissen. Druggebruik en verslaving komt vaker voor in de gevangenis dan in de samenleving. Bovendien verhoogt dit de kans op recidive na vrijlating. De periode in de gevangenis is dus een opportuniteit om de drugproblematiek aan te pakken. In een aantal gevangenissen werden op eigen initiatief reeds specifieke kleinschalige drugsprojecten opgestart, gefinancierd met opbrengsten van Cellmade, het tewerkstellingsplatform voor gedetineerden.
De penitentiaire gezondheidszorg wordt op termijn overgedragen aan het departement Volksgezondheid. In 2017 startten reeds proefprojecten in de gevangenissen van Hasselt, Lantin en Sint-Gillis, gefinancierd door de FOD Volksgezondheid. Deze proefprojecten werden wetenschappelijk opgevolgd door een onderzoeksteam van de UGent en het NICC, wat resulteerde in een rapport met beleidsaanbevelingen. Op basis hiervan werd beslist om het aantal gevangenissen dat zo’n projecten aan zal bieden, op te trekken naar 10. Concreet gaat het om een uitbreiding naar de gevangenissen van Haren, Dendermonde, Gent, Leuven-Centraal, Antwerpen, Leuze, Jamioulx en Andenne. Gezien de gevangenis Sint-Gillis nog slechts tijdelijk openblijft, wordt daar het project stopgezet eens de laatste gedetineerden overgebracht zijn naar Haren.
Er werd gekozen voor deze mix van verschillende types gevangenissen om dit in tweede instantie uit te kunnen breiden naar alle gevangenissen. De FOD Volksgezondheid heeft op 13 maart aan de relevante sectoren de informatie bezorgd om projecten in te dienen. Deze kunnen nog tot 5 mei 2023 ingediend worden. Ter ondersteuning worden nog eens 14 klinische psychologen of orthopedagogen aangeworven om deze professionele omkadering te versterken. Elke gevangenis met een drugsproject krijgt minstens 1 extra psycholoog of orthopedagoog om de verslavingsproblematieken dagdagelijks op te volgen, gedetineerden te onderzoeken vooraleer ze in een drugsbehandelingstraject stappen, terug te koppelen naar de medische staf van de gevangenis, zorgverleners en andere betrokken gevangenispersoneel te ondersteunen, crisissituaties te helpen oplossen en meer. De vacatures werden reeds gepubliceerd. Kandideren kan nog tot 7 april. Meer info op justitie.belgium.be/nl/jobs/vacatures.
Vincent Van Quickenborne, minister van Justitie: “We moeten ervoor zorgen dat gedetineerden vanaf dag 1 van hun detentie begeleid worden om hun leven opnieuw in handen te nemen en op het rechte pad te raken. Drugsbehandelingsprogramma’s als deze zijn daarin cruciaal als u weet dat 1 op 3 gedetineerden kampt met een drugsverslaving. Ik dank mijn collega Vandenbroucke dat Volksgezondheid hierin investeert. Want investeren in gedetineerden is investeren in de veiligheid van ons allemaal.”
Frank Vandenbroucke, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid: “Ook in de gevangenis willen we mensen met een verslavingsprobleem behandelen. Onze zorg mag niet stoppen aan de muren van de gevangenis. Uit onze pilootprojecten merken we dat de gedetineerden hier baat bij hebben. We willen het risico vermijden dat een gedetineerde bij vrijlating terug een vogel voor de kat is. Dat is in het belang van (ex-)gedetineerden, maar ook de samenleving. Drugs leidt vaak tot gewelddadig gedrag of psychologische problematieken; en leidt in onze maatschappij tot heel wat criminaliteit. Daarom is het belangrijk dat deze proefprojecten worden uitgebreid van drie naar tien gevangenissen en dat ze ook structureel worden verankerd. Bovendien, is een drugprobleem vaak onderdeel van een onderliggende psychische problematiek; we investeren daarom tevens in extra ondersteuning met een psycholoog n/of orthopedagoog in de tien gevangenissen. Op deze manier hopen we gepaste zorg te kunnen geven, ook binnen de gevangenismuren”